Probiotyki stosuje się profilaktycznie w leczeniu wielu schorzeń i w okresie rekonwalescencji po kuracjach antybiotykami, po biegunce i wymiotach spowodowanych tzw. grypą jelitową czy zatruciem pokarmowym. Lekarze i farmaceuci polecają probiotyki, gdyż poprawiają funkcjonowanie układu odpornościowego i pokarmowego. Ale tak właściwie co to jest probiotyk i co daje jego stosowanie?
Pozytywny wpływ probiotyków na zdrowie człowieka
Według definicji probiotyki to żywe organizmy, które podane w pewnych ilościach, posiadają korzystny wpływ na zdrowie. Szczepy bakterii probiotycznych są specjalnie wyselekcjonowane np. z mikroflory osób zdrowych wykazujących dużą odporność na zachorowania. To co wyróżnia probiotyki od innych bakterii to duża zdolność namnażania się w przewodzie pokarmowym człowieka (zdolność do kolonizowania układu pokarmowego) przez co stanowią konkurencję dla drobnoustrojów chorobotwórczych i hamują rozwój infekcji.
Wieloletnie badania nad probiotykami wykazały, że właściwości probiotyczne posiadają głównie pałeczki kwasu mlekowego, np: Lactobacillus acidophilus, Lactobacillus bulgaricus, Lactobacillus casei, Lactobacillus rhamnosus, Lactobacillus reuteri, ale w medycynie stosowane są też inne mikroorganizmy probiotyczne np: Streptococcus thermophilus, Saccharomyces boulardii, Bifidobacterium longum, Escherichia coli.
Działanie probiotyków
Podane doustnie probiotyki powlekają układ pokarmowy poprzez adhezję do komórek nabłonka jelit i namnażają się tworząc silną florę bakteryjną. W obliczu infekcji i pojawienia się mikroorganizmów patogennych probiotyki działają antagonistycznie, hamując rozwój bakterii chorobotwórczych.
Obecność probiotyków w układzie trawiennym stymuluje działanie układu odpornościowego i wzmacnia naszą odporność. Stosowanie probiotyków pobudza wytwarzanie i aktywność przeciwciał, makrofagów i limfocytów, wzmacnia fagocytozę. Ponadto probiotyki zmniejszają objawy nietolerancji laktozy pochodzącej z pożywienia, a nawet redukują ryzyko rozwoju niektórych nowotworów, m.in. raka jelita grubego. Korzystnie na układ pokarmowy wpływają też ich metabolity, czyli wytwarzane substancje np: witamina K. Niektóre mikroorganizmy probiotyczne posiadają też zdolność do neutralizowania toksyn.
Zastosowanie probiotyków w medycynie
Probiotyki powszechnie zaleca się w ramach leczenia biegunek. Może to być biegunka wynikająca z zatrucia pokarmowego lub np. wyjałowienia układu pokarmowego na skutek działania antybiotyków. Lekarze i farmaceuci zalecają stosowanie probiotyków w przebiegu biegunek, gdyż mogą one skracać czas choroby oraz ułatwiają odbudowę mikroflory jelitowej co jest najlepszym sposobem na powrót do zdrowia.
Poza tym gastrolodzy widzą zastosowanie probiotyków w zwalczaniu bakterii Helicobacter pylori, które mogą przyczyniać się do powstawania wrzodów żołądka.
Zalecane jest również zażywanie probiotyków w celu wspomagania leczenia chorób jelit, m.in. w przebiegu zespołu jelita drażliwego i przy wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego.
Coraz częściej pojawiają się też doniesienia o skuteczności kuracji probiotykami w łagodzeniu objawów alergii i atopii oraz w profilaktyce i leczeniu nadwagi i otyłości.
Produkty probiotyczne
Bakterie kwasu mlekowego znajdziemy w produktach fermentowanych takich jak: kiszona kapusta, kiszone ogórki, jogurty, kefiry, zsiadłe mleko i zdecydowanie warto wprowadzać je do diety, gdyż wspomagają pracę jelit. Jednak jeżeli mówimy o leczeniu lepiej zastosować probiotyki z apteki, czyli preparaty standaryzowane na zawartość konkretnych szczepów o udowodnionym działaniu prozdrowotnym. Gotowe suplementy diety i leki probiotyczne zawierają liofilizowane mikroorganizmy zamknięte w kapsułkach lub zawieszone w kroplach. Probiotyki dodaje się też do mleka modyfikowanego dla dzieci i innej żywności funkcjonalnej. Osobną kategorię stanowią probiotyki ginekologiczne najczęściej w postaci tabletek dopochwowych, których zadaniem jest uzupełnienie mikroflory pochwy po infekcjach intymnych.
Więcej informacji na temat probiotyków zawiera szczegółowy artykuł zamieszczony na czytelni apteki internetowej Olmed https://czytelnia.aptekaolmed.pl/probiotyki-dzialanie-odkrycie-zastosowanie-wlasciwosci-zdrowotne/